6/27/2010

Τρανς Λιπαρά. Έξω από τη διατροφή μας.

Τα τρανς λιπαρά είναι λιπαρά τα οποία παράγονται μέσω μίας χημικής διαδικασίας της υδρογόνωσης φυτικών ελαίων. Αυτή η διαδικασία μετατρέπει το έλαιο σε στερεό. Τα τρανς λιπαρά αρχικά χρησιμοποιήθηκαν ως ένα φτηνό υποκατάστατο ζωικού λίπους (π.χ. βουτύρου). Ήταν πιο φτηνό από το βούτυρο και είχε μεγάλη αντοχή. Αργότερα άρχισε να προωθείται ως πιο υγιεινή επιλογή, που τελικά ανακαλύφτηκε ότι δεν είναι. Τα υδρογονωμένα τρανς λιπαρά βλάπτoυν σοβαρά την υγεία. Αυξάνουν την κακή χοληστερίνη (LDL), μειώνουν την καλή χοληστερίνη (HDL), αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, ενώ φαίνεται ότι αυξάνουν τη συσσώρευση λίπους στο στομάχι σε σχέση με άλλα λιπαρά. Προωθούν την υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος και συσχετίζεται με εγκεφαλικά επεισόδια, διαβήτη, και άλλες χρόνιες παθήσεις. Πολλοί επιστήμονες θεωρούν τα τρανς λιπαρά χειρότερα από τα κορεσμένα (π.χ. βούτυρο). Ενώ έρευνα του Χάρβαρντ που έγινε το 2006 υπολόγισε ότι 30000-100000 θάνατοι λόγω καρδιοπαθειών το χρόνο στις ΗΠΑ, οφείλονται στη κατανάλωση των τρανς λιπαρών. Οι συστάσεις για τρανς λιπαρά στη διατροφή μας είναι 0, δηλαδή συστήνεται να μην υπάρχουν καθόλου τρανς λιπαρά στη διατροφή μας. Πολλές χώρες έχουν απαγορέψει τα τρανς όπως η Δανία...
ενώ στις Η.Π.Α. έχει απαγορευτεί η χρήση τρανς λίπους σε πολλά εστιατόρια και πόλεις. Επιπλέον στις Η.Π.Α. είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται στις διατροφικές πληροφορίες η ποσότητα των τρανς λιπαρών που περιέχει το προϊόν. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Χάρβαρντ, στην Αμερική έχει μειωθεί δραστικά η χρήση των τρανς σε προϊόντα σούπερ μάρκετ και σε εστιατόρια. Δυστυχώς εδώ τα πράγματα δεν είναι έτσι, ενώ μερικές χώρες της ΕΕ έχουν περιορισμούς, η Ευρωπαϊκή Ένωση επίσημα όμως δεν έχει τέτοιες νομοθεσίες, το μόνο που έχει γίνει είναι να ζητηθεί μία αναφορά από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) σχετικά με αυτά τα λιπαρά, οπότε ως καταναλωτές θα πρέπει να κοιτάμε τα συστατικά και να μην τρώμε τα προϊόντα που περιέχουν υδρογονωμένα η μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια. Που θα τα βρεις; μπισκότα, κράκερ, ντόνατ, γλυκά, κύβους ζωμού, μείγματα για σούπες, μείγματα ρυζιού η ζυμαρικών, μείγματα για κέικ, σάλτσες, είδη αρτοποιΐας (κουλουράκια, βουτήματα, κέικ), και μερικές μαργαρίνες. Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί ότι μερικές μάρκες έχουν και μερικές δεν έχουν. Ενώ υπάρχουν και σε προϊόντα φούρνου, για παράδειγμα είχα δει υδρογονωμένα λιπαρά σε μπισκότα που βρίσκονται στο τμήμα αρτοποιΐας μεγάλου σούπερ μάρκετ. Γι' αυτό πρέπει να κοιτάς πάντα τα συστατικά. Ελπίζω στο μέλλον και εδώ η νομοθεσία να υποχρεώνει τις εταιρίες να αναγράφουν αν τα προϊόντα τους περιέχουν τρανς λιπαρά, αλλά μέχρι τότε...διάβασμα.

10 σχόλια:

  1. επίσης υπάρχουν σε πατατάκια, γαριδακια, fast food και πολλά άλλα... τα χειροτερα ειναι τα τρανς λιπαρα οχι για θεμα σιλουτετας (ετσι και αλλιως κανουν κακο σε αυτο) αλλα για θεμα ΥΓΕΙΑΣ. Μακρυα λέμεεε :D

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τι πρέπει να προσέχουμε στα συστατικά? Δηλαδή πως αναφέρονται τα τρανς λιπαρά?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αποφεύγουμε προϊόντα που περιέχουν στα συστατικά τους: υδρογονωμένα φυτικά έλαια η λιπαρά η μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια η λιπαρά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τα τηγανιτά φαγητά,πχ πατάτες ή κολοκυθάκια σε ελαιόλαδο είναι τρανς λιπαρά?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Trans λιπαρά μπορούμε να «παράγουμε» και στο σπίτι μας κατά το τηγάνισμα (ανάλογα με την θερμοκρασία και τον χρόνο τηγανίσματος), και μάλιστα όταν χρησιμοποιούμε το ίδιο λάδι πολλές φορές.

      Γενικά αυτό συμβαίνει στα φυτικά λιπαρά στους 120-130 ˚C ενώ το ελαιόλαδο είναι πιο ανθεκτικό και αντέχει μέχρι τους 160-170 ˚C.

      Διαγραφή
  5. Όχι, εκτός αν έχουν τηγανιστεί με υδρογονωμένα φυτικά έλαια (πολλά φαστ φουντ το κάνουν αυτό).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Εχω την εντυπωση πως οποιοδηποτε ελαιο το οποιο τηγανιστει και σπασουν οι δεσμοι του αμεσως μετατρεπεται σε τρανς λιπαρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ισχύει το ότι μετά από το λεγόμενο βαθύ τηγάνισμα (που εφαρμόζεται στα fast food πχ) να καταστρέφονται τα λιπαρά και να μετατρέπονται και σε τρανς πολλές φορές αλλά σε καμία περίπτωση ο κίνδυνος δεν υπάρχει στο λογικό τηγάνισμα όπως του ελαιόλαδου (1-2 φορές).

    Επίσης ήθελα να τονίσω ότι εξίσου ανθυγιεινά με τα τρανς λιπαρά είναι και τα συστατικά που λέγονται μονο και δι-γλυκερίδια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή